Postnazal damcı kimi də tanınır. Demək olar ki, hər bir insanın həyatının bir mərhələsində qarşılaşdığı simptomdur. İnsan bədənində, burun və boğazda olan bezlər burun qişalarını nəmləndirmək və immunitet sistemindən asılı olaraq infeksiya ilə mübarizə aparmaq və ya yad materialları süzmək üçün daim selik istehsal edir.
Fərdlər normal şəraitdə bədənlərində əmələ gələn bəlğəmi özləri də fərqinə varmadan refleksiv şəkildə udurlar. Ancaq bir insan müxtəlif səbəblərdən əlavə bəlğəm istehsal etməyə başladıqda, həmin bəlğəmin boğazınızın arxasında yığılmağa başladığını hiss edilə bilər. İnsan həmçinin bəlğəmin boğazdan buruna doğru axdığını hiss edə bilər. Bəlğəmin həddindən artıq, xüsusən də burundan boğaza doğru axmasına postnazal damcı deyilir. Alliance clinicdə xüsusilə Jalə Eyvazova tərəfindən istənilən Qulaq burun boğaz problemlərinə son qoyulur.
Burun axıntısına səbəb nədir?
Burun axıntısı müxtəlif səbəblərdən baş verə bilər. Bu səbəblərdən ən çox rast gəlinən allergik reaksiyalardır. Həmçinin allergik postnazal damcı kimi də tanınır. Əvvəllər allergiya üçün analiz vermiş şəxslər, postnazal damcıya səbəb ola biləcək allergik maddələrdən daha yaxşı qoruna bilər və ya özlərində bu problemi hiss etdikdə lazımi tədbirləri görə bilərlər.
Postnazal damcının ikinci ən çox görülən səbəbi septum hesab olunur. Bu zaman fərdin burun dəlikləri arasındakı nazik qığırdaq divarının, yəni septumun yerdəyişməsi və bir istiqamətə əyilməyə başladığı müşahidə edilir. Bu əyilmə nəticəsində burun dəliklərindən keçə bilən sahə kiçilir və normal səviyyədə olması lazım olan selik axmasının qarşısı alınır, postnazal damcı simptomlarına səbəb olur.
Postnazal damcının digər səbəbləri arasında bakterial sinus infeksiyaları, soyuq temperatur və hava şəraitində qəfil dəyişikliklər, kimyəvi maddələrdən, ətirlərdən, təmizləyici vasitələrdən, yanğından və ya digər qıcıqlandırıcılardan duman, quru, susuz hava, soyuqdəymə və ya qriplə nəticələnən viral infeksiyalar, ədviyyatlı qidalar, bəzi qan təzyiqi və doğuşa nəzarət dərmanları və hamiləlik də daxildir.
Bəzi hallarda, postnazal damcıya səbəb olan problemin mənbəyi, fərdin boğazının artıq selikdən daha çox, normal şəkildə selikdən təmizləmə qabiliyyətini itirməsidir. Müxtəlif tibbi şərtlərdən yaranan udma problemləri və ya mədə reflü, bir insanın boğazında mayenin yığılmasına səbəb ola bilər
Burun axıntısının qarşısını necə almaq olar?
Allergiyaların səbəb olduğu postnazal damcıların qarşısını almağın ən təsirli yolu, bu vəziyyətə səbəb olan alergiyalara məruz qalmağı mümkün qədər azaltmaqdır. Bunun üçün şəxs gündəlik allergiya dərmanından istifadə etməli və ya müntəzəm olaraq allergiya iynələri vurdurmalıdır. Şəxs evi və iş yerini mümkün qədər təmiz və tozsuz saxlamalıdır. Toz gənələrindən qorunmaq üçün döşək və yastıq örtüklərini tez-tez dəyişdirilməlidir. Yaşayış yerlərindəki istilik, havalandırma və kondisioner sistemlərindəki hava filtrləri mütəmadi olaraq dəyişdirilməli və ya təmizlənməlidir. Tozcuqlara qarşı allergiyası olan şəxslər, xüsusilə də alergiya mövsümündə çöldə çox vaxt keçirirlərsə, yatmazdan əvvəl duş qəbul etməlidirlər.
Burun axıntısının simptomları hansılardır?
Postnazal damlamanın əlamətləri və simptomları arasına boğazı daim təmizləmək ehtiyacı və ya udma ehtiyacı, gecələr daha da şiddətlənən öskürək və boğulma tutmaları, xüsusilə uzanarkən, boğazda və ətrafında qaşınma, ürək bulanması və ağız qoxusu daxildir. Mədəyə həddindən artıq selik daxil olur. Burun axıntısından olan selik və ya bəlğəm şəklində xaric edilə bilər.
Bəlğəmin boğazı orta qulağa birləşdirən Eustachian borusunu tıxadığı hallarda ağrılı qulaq infeksiyası baş verə bilər. Başqa bir əlamət olaraq, burun axıntısı səbəbiylə sinus keçidləri tıxanırsa, fərddə sinus infeksiyası da ola bilər.
Bəlğəmin sarı və ya yaşıl rəngi olması bakterial infeksiyanın mövcudluğunu göstərmir.
Burun axıntısına necə diaqnoz qoyulur?
Postnazal damcı həkim tərəfindən fiziki müayinə nəticəsində müəyyən edilə bilər. Postnazal damcıların səbəblərini müəyyən etmək üçün həkim tərəfindən bəzi analizlər aparılır və axıntıdan nümunə götürülərək laboratoriyaya göndərilir. Burun axıntısının allergik reaksiya olaraq görüldüyü hallarda, fərdin nəyə allergiyası olduğunu müəyyən etmək üçün allergiya testləri edilə bilər.
Bəlğəmdə qan olması və ya əyilmiş septumun səbəb olduğu hallarda, həkim kompüter tomoqrafiyası, rentgen və ya oxşar testlər təyin edə bilər.
Burun axıntısı necə keçir?
Postnazal damcı axıntının səbəbi aradan qaldırıldıqdan və ya müalicə edildikdən sonra öz-özünə normallaşır .
Burun axıntısı necə müalicə olunur?
Narahatçılıq yaratsa da əksər hallarda postnazal damcı xoş xasiyyətlidir və bədənin müdafiə sistemlərindən biridir. Burun axıntısı bir çox hallarda evdə müxtəlif üsullarla müalicə oluna bilsə də, bu üsullar bir neçə gün istifadə etdikdən sonra yaxşılaşmazsa və ya burun axıntısı ilə yanaşı qanlı selik kimi digər əlamət və əlamətlər müşahidə edilirsə, mütləq müalicə etmək lazımdır. Həkim, xüsusən də qulaq burun boğaz mütəxəssisi ilə görüş təyin etmək tövsiyə olunur.
Həkimlər davamlı burun axıntısında əziyyət çəkən xəstələrə kortizon steroid tərkibli burun spreyi təyin edirlər. Lakin digər kortizon dərmanlarında olduğu kimi, bu burun spreylərinin uzun müddət istifadəsi nəticəsində bəzi arzuolunmaz yan təsirlər müşahidə oluna bilər. Müxtəlif sinus nəmləndiriciləri və ya sinus durulamaları da yığılmış artıq selikdən təmizlənərək insanın rahatlamasına kömək edə bilər.
Normal yuxu zamanı və ya dincəlmək üçün uzanarkən başınızı bir qədər yüksək tutmaq, seliyin hamar hərəkəti üçün lazımi drenajı təmin edə və burun axıntısının yığılmasının qarşısını alaraq gecə öskürək hücumlarının qarşısını ala bilər.
Çox simptomları olan xəstələr üçün birdəfəlik müalicə cərrahi müdaxilədir. Septoplastika adlanan bu əməliyyat nəticəsində burun çəpəri sıxılır və düzəldilir. Ən təsirli və dəqiq nəticə əldə etmək üçün burun septumunun bəzi hissələrinin çıxarılması tələb oluna bilər.
Turşu reflü, qastroezofageal reflü xəstəliyi və ya udma çətinliyinin postnazal damlama hissinə səbəb olduğu düşünüldüyü hallarda, həkim digər mümkün sağlamlıq problemlərini aşkar etmək üçün müxtəlif testlər tətbiq edə və ya vəziyyətə uyğun müxtəlif dərmanlar təyin edə bilər.
Postnazal damcı üçün həyat tərzi dəyişiklikləri və evdə qulluq
Postnazal damcının müalicəsi zamanı digər müalicə üsulları qədər insanın susuz qalmamağa diqqət etməsi vacibdir. Susuz bədəndə əmələ gələn selik daha yapışqan bir quruluşa malik olur.
Çay və ya toyuq şorbası kimi ilıq və ya isti mayelərin istehlakı seliyi nəmləndirməyə, onun axıcılığını artırmağa və ümumiyyətlə artıq selik axıdılsa belə mayenin çox qəbulu su itkisinin qarşısını almağa kömək edir.
Gün ərzində normal miqdarda su içməyə diqqət yetirmək həm də seliyin incəlməsinə və burun dəliklərini nəmləndirərək narahatlığı aradan qaldırmağa kömək edir. İsti və buxarlı duş, seliyin axıcılığını artırır, insanın tənəffüs sistemini isitməyə və nəmləndirməyə kömək edir.
Postnazal damcıların əlamətlərini və simptomlarını yüngülləşdirmək üçün istifadə edilə bilən bir neçə üsul var. Apteklərdə reseptsiz satılan dərmanlar burun və boğazda tıxanıqlığı azaltmağa və burun axıntısını aradan qaldırmağa kömək edə bilər. Duzlu burun spreyləri insanların burun dəliklərini nəmləndirir və postnazal damcı simptomlarını azaltmağa kömək edə bilər.
Ancaq evdə müalicəyə baxmayaraq, postnazal damcı simptomları 10 gündən çox davam edərsə, eyni zamanda axıntıya əlavə olaraq qızdırma, kəskin qoxulu selik və ya xırıltı kimi əlamətlər də müşahidə olunarsa xəstə mütləq həkimə müraciət etməlidir. Bu simptomlar həkimin antibiotik təyin etməsini tələb edən bakterial infeksiyanın simptomları ola bilər.
Related