Qulaq kiri kimi tanınan məvhum tibb dilində tıxac kimi ifadə edilir. Xarici qulaq kanalındakı vəzilərdən ifraz olunan serumen
qulaq pərdəsini zərərli maddələrdən qoruyur.
Serumen, xarici mühitdən gələ biləcək bakteriya, toz və kir hissəcikləri kimi təhlükələrdən qorunmaq üçün orqanizm tərəfindən ifraz olunan ifrazatdır. Bu ifrazat öz vəzifəsini yerinə yetirdikdən sonra quruyur və qulaqcığa atılır. Bu prosesdən keçən ifrazata qulaq kiri və ya tıxac da deyilir.
Qulaq kiri
qulaq kanalını və qulağı qoruyan bir ifrazat olsa belə, bəzən çox yığılaraq insana narahatlıq verən eşitmədə problemlərinə səbəb olur. Buna görə də insanlar öz üsulları ilə qulağı təmizləməyə və tıxanmanı aradan qaldırmağa çalışırlar.
İnsanların evdə sərt və iti əşyalarla (qulaq çubuqları, diş çöpləri, şişlər) qulağı təmizləməyə çalışmaları olduqca təhlükəlidir. Serumen ifrazı bu prosedurlar zamanı silinə bilər ki, bu da qulağı
bakteriya, toz və kirə qarşı həssaslaşdırır. Qulağa daxil edilən sərt və yad cisimlər qulağın pH və yağ turşusunu dəyişir, qulaq ifrazını məhv edir və infeksiyalara qarşı dözümsüz edir.
Bundan əlavə, şüursuz hərəkətlər tıxacı qulağın daxili hissələrinə itələyə və qulağın tıxanmasına səbəb ola bilər. Çox həssas qulaq toxumalarına da zərər verə bilər.
Şəxsi təmizləmə prosesinizi
xarici qulaqla məhdudlaşdırmaq və qulağınızda yaranan problemlər zamanı Qulaq Burun Boğaz həkiminə müraciət etmək çox doğru bir qərar olardı.
Qulaq kiri nədir?
Qulaq kiri qulaqda əmələ gələn pislik deyil, əksinə bədəninizin müdafiə elementlərindən biridir. Serumen qulaq kanalını nəmli və sürüşkən saxlayan və qulağı xarici təhlükələrdən (bakteriya, toz, kir) qoruyan ifrazatdır.
Zaman keçdikcə serumun ifrazatı qulağın daxilinə getməyə çalışan hissəcikləri tutaraq qatılaşır və qatılaşan maddə xaric olunur. Tozlu mühitlərə məruz qalan insanlarda qulaq kirinin miqdarı daha çox olur.
Qulaq kiri niyə yaranır?
Serumen
ifrazat daim istehsal olunur və qulaq pərdəsini infeksiyalardan qoruyur. Zamanla havanı süzərək vəzifəsini tamamlayan və zərrəciklərlə birləşərək qatılaşan çəhrayı ifrazat da bədəndən çıxarılır.
Buşonun səbəbləri:
- Tozlu mühitlərə həddindən artıq məruz qalma.
- Dənizdə, hovuzda və ya vanna qəbul etməyin təsirindən qulaq kirinin yumşalması və şişməsi.
- Qulaqlıqlar, eşitmə cihazları kimi avadanlıqlardan istifadə.
- Qulaq davamlı olaraq sərt əşyalarla təmizlənsə.
- İnsanın qulağında struktur stenozu səbəbiylə qulaq kirini xaric edə bilməməsi.
Qulaq kirinin simptomları hansılardır?
Yetişmə müddətini başa vurmuş çəhrayı ifrazatın müxtəlif səbəblərdən qulaqda toplana bilməməsi və çölə atılması bəzi əlamətlərlə özünü göstərə bilər:
- Qulaqda ağrı.
- Qulaqda dolğunluq hissi.
- Eşitmə pozğunluğu.
- Qulaqda zəng səsinin olması.
- Qulağın qaşınması və qıcıqlanması.
- Qulaqdan tünd axıntı və qoxu.
- Quru öskürək.
- Əgər belə əlamətlərdən əziyyət çəkirsinizsə, dərhal Qulaq Burun Boğaz mütəxəssisinə müraciət etməyiniz tövsiyə olunur.
Qulaq Təmizləmə Necə edilməlidir?
Evlərdə qulaq təmizliyi üçün tez-tez seçilən qulaq çubuğu qulağın içini təmizləmək üçün deyil, qulaqcıqdakı qıvrımları təmizləmək üçün əhəmiyyətlidir. Çünki istifadə edilən çubuq tıxacın qulaq pərdəsinə qədər itələnməsinə və daha sonra qulağın tıxanmasına səbəb ola bilər.
Bundan əlavə, bu proses zamanı qulağın içindən təmizlənən serum ifrazı səbəbiylə qulaq infeksiya riskinə məruz qalacaq. Buna görə də evdə qulağı təmizləyəndə yalnız aurikülünü təmizləməlisinin.
Əgər qeyd etdiyimiz əlamətlərdən əziyyət çəkirsinizsə, Qulaq Burun Boğaz mütəxəssisinə müraciət etmək və lazım bildiyi halda qulaqlarınızı təmizləmək düzgün yanaşma olardı.
İlk növbədə qulaqda infeksiya olub-olmadığını yoxlamaq lazımdır. Qulaq infeksiyası zamanı təmizləmə hətta membranın deşilməsinə səbəb ola bilər.
QBB mütəxəssisi qulaq kirini yumşaltmaq üçün məhluldan istifadə etməyə üstünlük verə bilər. Bu məhlulun köməyi ilə qulağınızda olan tıxaclar yumşalacaq. Birinci üsul olaraq, məhlul aydın rəng alınana qədər püskürtülə bilər və yuyulma prosesi təkrarlana bilər. İkinci məhlul kimi məhlulu çəkib yumşaltdıqdan sonra küretka ilə zərif şəkildə qulaq kirini təmizləyə bilər. Və ya həkiminiz məhlulu tətbiq etdikdən sonra aspiratorun köməyi ilə tıxacını vakuum edə bilər.
Qulaq özünü təmizləyə bilər?
Normal şəraitdə zərrəciklərin qarşısını alan cerumen ifrazatı onlarla birləşərək tıxac əmələ gətirir. Tıxac öz funksiyasını itirdikdə aurikülə atılır və dövrə davam edir.
Yəni qulaqların özünəməxsus şəkildə işləyən təmizləmə mexanizminə sahib olduğunu söyləyə bilərik. Ancaq bəzi xarici amillərlə (dənizdə çimmək, vanna qəbul etmək, toz və çirklənmə) tıxac sərtliyini itirərək qulaqda şişir və yer tuta bilər. Bu, qulağınızın tıxanmasına və yuxarıda qeyd etdiyimiz simptomların yaşanmasına səbəb ola bilər. Belə hallarda həkimin iştirakı tələb olunur.
Qulağın təmizlənməsi adi haldır?
Deyirlər ki, qulağı təmizləmək xalq arasında adətdir. Ancaq məşhur inancın əksinə olaraq, qulaq təmizləndiyi üçün daha çox tıxac istehsal edəcək kimi deyilən fikirlər həqiqətdən uzaqdır. Qulaq tıxanmasının səbəblərində ətraf mühit və anadangəlmə faktorlar rol oynayır.
İçində olduğunuz mühitə görə tozlu havaya məruz qalırsınızsa və buna görə də qulağınız tıxanıb təmizlənməyə ehtiyac duyursa və ya qulağınızın quruluşuna görə kirləri çıxara bilmirsinizsə, bunun səbəbi qulağınızı təmizləmək vərdişi deyil.
İstənilən Burun boğaz, qulaq problemləərinin həlli üçün
Alliance clinicasına müraciət edə bilərsiniz.
Related